Historia instytucji
Pierwsza kozielska placówka muzealna została powołana do życia w 1924 r. a jej założycielem był nauczyciel i dyrektor liceum Johann Alexander. Początkowo instytucja mieściła się w domu nauczyciela, dopiero w latach 30. XX w. przeniesiona została do budynku mieszczącego się przy ul. Bohaterów Westerplatte. Okres II wojny światowej położył kres funkcjonowaniu muzeum, wiele eksponatów bezpowrotnie zaginęło, niektóre zapewne zostały wywiezione do Niemiec. Na wiele lat Koźle zostało pozbawione muzeum, dopiero w latach 60. XX w. mieszkańcy miasta rozpoczęli prace mające na celu utworzenie Izby Pamięci. Największe zasługi należy tu niewątpliwie przypisać Towarzystwu Ziemi Kozielskiej. Przez wiele lat członkowie tego stowarzyszenia skrupulatnie zbierali i troszczyli się o pamiątki minionej przeszłości. Zgodnie ze statutem stowarzyszenia celem wspomnianych działań było utworzenie muzeum. Tak też się stało.
W 2009 r. na mocy uchwały rady miasta zostało powołane do życia Muzeum Ziemi Kozielskiej w Kędzierzynie-Koźlu w organizacji. W 2015 r. powołano pierwszego dyrektora, był nim Bolesław Bezeg. W 2017 r. rozpoczęto prace archeologiczne i budowlane na Wzgórzu Zamkowym. Realizacja prac odbywała się w ramach projektu „Zachowanie dziedzictwa kulturalnego Kędzierzyna-Koźla poprzez renowację, rewaloryzację i przebudowę kompleksu zamkowego”.
W grudniu 2019 r. zakończono prace nad organizacją placówki, zmieniona została również nazwa – aktualnie instytucja nosi nazwę – Muzeum Ziemi Kozielskiej w Kędzierzynie-Koźlu.
27 września 2019 r. dokonano uroczystego otwarcia Muzeum.
27 października 2020 r. otwarto wystawę stałą, kuratorami wystawy byli Aleksandra Gałka oraz Bolesław Bezeg.
W okresie od 25 lipca do 31 sierpnia 2023 r. prowadzono prac nad modernizacją wystawy stałej, otwarcie nastąpiło 1 wrzesnia 2023 r. Wystawa została wzbogacona o nowe zabytki, dokonana została zmiana aranżacji układu plansz oraz gablot, eksponatów. Wśród zabytków jakie wzbogaciły naszą wystawę znajdują się grafiki Georga Rasela, pamiątki związane z rodziną Planetorzów, nowożytne mapy Śląska oraz meble pochodzące z początku XX w. Prace nad modernizacją wystawy stałej prowadziła Aleksandra Gałka – Kierownik Działu Gromadzenia i Udostępniania Muzealiów wraz z zespołem muzealnym.
Dyrektorzy:
Izabela Migocz (październik 2019 – nadal)
Jarosław Makowski (styczeń 2019 – październik 2019)
Bolesław Bezeg (2015-2018)
Kierownicy Działu Gromadzenia i Udostępniania Muzealiów:
Aleksandra Gałka (2021- nadal)
Bolesław Bezeg (2019-2021)
Muzealnicy:
Alicja Gajda
Marta Misiaszek
Justyna Domzalska-Mańka
