O wieży kozielskiej słów kilka
Jedną z pereł archeologicznych ziemi kozielskiej jest średniowieczna wieża umiejscowiona pośrodku dziedzińca Wzgórza Zamkowego w Koźlu. To właśnie wyjątkowa wartość historyczna tego obiektu sprawiła, iż konieczne było zabezpieczenie go przed zniszczeniem. Dziś pozostałości wieży można podziwiać w naszym muzeum. Patrząc na ten zabytek wiele osób zastanawia się jak niegdyś prezentował się w pełnej krasie. Wprawdzie nie dysponujemy jeszcze wynikami ostatnich badań archeologiczno-architektonicznych jednak już możemy pokusić się o pewne wstępne analizy. Punktem wyjściowym dla poniższych rozważań była rozmowa z drem Przemysławem Nocuniem opublikowana na łamach czasopisma „Z Zamkowego Wzgórza”.
Jak wyglądała nasza wieża? Po pierwsze wiemy, że najstarsze zamki murowane zaczęły pojawiać się na Śląsku w latach 60. XII w. Po drugie, na terenie Wzgórza Zamkowego nie występują ślady osadnictwa wczesnośredniowiecznego. Zatem obiekt musiał zostać zbudowany kiedy lokowane było miasto. Przyglądając się niektórym elementom wieży możemy spróbować określić jego funkcję. Otóż plan na którym została wzniesiona, grubość murów jak i występowanie otworów okiennych na poziomie przyziemia wskazują, iż możemy mieć do czynienia z donżonem.
Poszukując analogicznych przykładów z terenu Śląska warto przyjrzeć się nieco młodszej wieży znajdującej się w Siedlęcinie. Obiekt datowany jest na XIV w. W jego piwnicach znajdowały się pomieszczenia magazynowo-gospodarcze. Na pierwszym piętrze było pomieszczenie administracyjne i kaplica. Na drugim reprezentacyjna aula, a na trzecim przestrzeń prywatna.
Czy również kozielska wieża miała tyle kondygnacji? Do jakich celów wykorzystywane były poszczególne pomieszczenia? Nieustanny rozwój nauki daje nadzieje, iż któregoś dnia uda się uzyskać odpowiedź na wiele nurtujących nas dzisiaj pytań.
Jak pisał Isaac Newton „Co my wiemy, to tylko kropelka. Czego nie wiemy, to cały ocean”.
Serdecznie zachęcam do lektury wywiadu z drem Przemysławem Nocuniem.
Poniżej link do materiału:
https://drive.google.com/…/1bzNOfkngclGPRqn2KLTpOHiyz…/view…
Na zdjęciach wieża w Siedlęcinie, pozostałości wieży w Koźlu, oraz plan zamku kozielskiego.
Aleksandra Gałka
Adiunkt muzealny